Mesane denilen idrar torbasının mikrobik ajanlarla ya da kimyasal maddelerle iltihaplanmasına sistit denir. Sistit daha çok bayanlarda görülen bir hastalıktır. Sistit hastalığında idrar yaparken yanma, ağrı, sık idrara gitme, bulanık idrar yapma, idrarda koku, kasık ağrısı, göbek altında ağrı, hassasiyet, devamlı idrar var hissi ve idrarda kan görülür. Sistit tanısı konulması için bu şikayetlerin bir ya da birkaçının olması yeterlidir.
Bayanlarda sistitin sebebi genelde mikrobik ajanlardır bu ajanlardan en sık görüleni ise E.Coli denilen bakteridir. Bu bakteri makat bölgesinde ve büyük abdestte görülen bakteridir. Bu bakteri o bölgede kaldığında hastalık yapmaz. Ancak bayanlarda vajina bölgesine bulaşırsa sistit yapar. Bu genelde büyük abdest yaptıktan sonra yanlış taharetlenme neticesinde olur. Taharetlenirken arkadan öne doğru değil de önden arkaya doğru yapılmalıdır. Taharetlenirken arka tarafa dokunmuş olan el, tuvalet kağıdı veya bez ön tarafa dokundurulmamalıdır. Kadınlarda idrar yolu erkeklere göre çok daha kısa olduğundan idrar yolu ağzına bulaşan bu E. Coli bakterisi kolaylıkla mesane içerisine girebilir. Bu yüzden sistit kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür.
Sistit etkeni mikrobik ajan temiz olmayan havuz veya denizde yüzme neticesinde bulaşabilir. Havuzlar sistit açısından denize göre daha risklidir. Çünkü havuz suyu içerisine katılan kimyasal maddeler mesaneye kadar ulaştığında yaptıkları tahriş ile mikrobik olmayan sistit meydana getirirler.
Sistit tedavi edilmediği takdirde veya tam tedavi edilmediği takdirde kronikleşir. Kronik sistitte şikayetlerin derecesi azalır ancak devamlı bir hal alır ve tedaviye de dirençli olurlar. Bu yüzden tedavi tam yapılmalı ve sistit yapan etkenler ortadan kaldırılmalıdır.
Bazan bayanlarda ilk cinsel ilişkiden birkaç gün sonra sistit ortaya çıkabilir. Bu genelde balayı tatilinde olduğu için bu sistite balayı sistiti denir. Bu kadınlarda ilk cinsel ilişkide idrar yolunun vajinaya açıldığı yerde meydana gelen tahrişe bağlı olarak idrar yolunun çapı ödem nedeniyle daralır. Bu daralma neticesinde idrar tam boşaltılamaz, mesanede artık idrar kalır bu da sistite neden olur. Gebelik döneminde, loğusalıkta, menopoz dönemlerinde de sistit görülme ihtimali artar.
Sistitten korunmak için yapılması gerekenler şunlardır:
-Her gün yeteri kadar su içilmelidir. Bu miktar 2.5-3 litre arasında olmalıdır.
-Büyük abdestten sonra taharetlenme usulüne uygun yapılmalıdır.
-Havuz veya denizden çıktıktan sonra ıslak mayo ile durulmamalıdır.
-Hem havuz hem deniz seçenekleri varsa deniz tercih edilmelidir.
-Havuzda veya denizde mümkünse yarım saatten fazla kalınmamalıdır.
-Günde en az bir kez büyük abdest yapabilecek şekilde diyetin düzenlenmesi gereklidir. Kabızlık mevcutsa ve diyetle düzelmiyorsa kabızlık ilacı kullanılmalıdır.
-Pamuklu iç çamaşırı tercih edilmelidir.
-İç çamaşırı her gün değiştirilmelidir.
-Adet dönemlerinde sık pet değiştirilmelidir.
-ilişkiden hemen sonra beklemeden idrar yapılmalıdır.
-Sistit gelişirse vakit geçirmeden tedavi edilmelidir. Gecikildiği takdirde tedaviye dirençli olan kronik sistit veya daha ağır formu olan kanamalı sistit meydana gelebilir. Daha ileri halde ise sistit yapan enfeksiyon ajanı böbreklere kadar ulaşarak ateş, terleme, titreme ve halsizlik yapabilir. Bu durumda hastanın hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.
Bayanlar yukarıda bahsettiğim konulara dikkat ederek sistit hastalığından korunabilirler. Ancak tüm bunlara rağmen sistit gelişmişse tedavi için üroloji uzmanına gitmeniz gerekmektedir.
KÜBRA DEMİRBAĞ
Psikolojik Danışma Uzmanı ve Holistik Yaşam Koçu
